Administratief proces bij een overlijden aan boord van een schip of een vliegtuig

Voor wie

In principe kan elk lokaal bestuur in het Vlaams Gewest te maken krijgen met de administratieve afhandeling van een overlijden aan boord van een schip of vliegtuig.
In de praktijk betreft het vooral de lokale besturen met:

een zeehaven: Antwerpen, Brugge, Gent, Oostende
een luchthaven: Antwerpen, Oostende, Zaventem

Zoals vóór de invoering van eLys geldt nu ook:
Het model IIIC wordt niet gebruikt bij een overlijden aan boord van een schip of vliegtuig.

Situaties

We onderscheiden drie situaties:

Het schip of vliegtuig vaart onder Belgische vlag en het overlijden gebeurt niet op Vlaams grondgebied of in de territoriale wateren.
Het schip of vliegtuig vaart onder vreemde vlag en het overlijden gebeurt niet op Vlaams grondgebied of in de territoriale wateren.
Het overlijden gebeurt met zekerheid op Vlaams grondgebied of territoriale wateren.

1. Onder Belgische vlag + overlijden niet in Vlaams grondgebied

	Vliegen of varen onder Belgische vlag + overlijden buiten Vlaams Gewest
1	De gezagvoerder doet de vaststelling van het overlijden en maakt een proces-verbaal op, op papier.	BUITEN ELYS
2	Dit proces-verbaal wordt overhandigd aan: het dichtstbijzijnde lokaal bestuur, of de dichtstbijzijnde consulaire post van België in het buitenland.	BUITEN ELYS
3	Het lokaal bestuur stelt de akte van overlijden op en bezorgt dit aan de uitvaartondernemer.	BUITEN ELYS
4	De toestemming tot begraving of crematie wordt verleend door de Procureur des Konings.	BUITEN ELYS

Het overlijden in een vaartuig met Belgische vlag is onderworpen aan een volledig offline overlijdensadministratie, buiten eLys. Conform Artikel 57 uit het Oud Burgerlijk Wetboek wordt de vaststelling door de gezagvoerder gedaan en niet door een arts. De uitvaartondernemer kan bijgevolg geen dossier opstarten in eLys.

Bij een overlijden buiten het Vlaams Gewest is het lokaal bestuur niet bevoegd om de toestemming tot begraving of crematie te verlenen. Conform het Decreet op de begraafplaatsen en de lijkbezorging, Artikel 15bis, §1, alinea 3, is deze bevoegdheid voorzien voor de Procureur des Konings.

2. Onder vreemde vlag + overlijden niet in Vlaams grondgebied

	Vliegen of varen onder vreemde vlag + overlijden buiten Vlaams Gewest
1	De wetgeving van de vlagstaat is van toepassing.	BUITEN ELYS
2	De overlijdensakte wordt opgemaakt door de bevoegde authoriteit van de vlagstaat.	BUITEN ELYS
3	Indien de overledene de Belgische nationaliteit heeft, worden de lokale besturen ingelicht via de consulaire post.	BUITEN ELYS
4	Toestemming begraving of crematie wordt verleend door de Procureur des Konings.	BUITEN ELYS

Het buitenlands recht van het land van de vlag waaronder het schip vaart is hier van toepassing. Dat recht bepaalt door wie en op welke manier de overlijdensakte wordt opgemaakt. Het is mogelijk dat het vreemde recht voorschrijft om dit te melden aan de consulaire post van het land waar het vaartuig aanmeert of landt, cfr de Belgische wetgeving, Art. 57, §3.

Afhankelijk van het vreemde recht, is het mogelijk dat er alsnog een arts aan boord wordt gevraagd om de vaststelling van het overlijden te doen.

Indien er alsnog een aangifte in eLys wordt ingediend en uit de aangifte in eLys kan worden afgeleid dat het overlijden niet in het grondgebied of de territoriale wateren van het Vlaams Gewest heeft plaatsgevonden, wordt het overlijdensdossier uit eLys verwijderd aangezien het model IIIC niet van toepassing is.

3. Overlijden op Vlaams grondgebied of territoriale wateren

Indien het overlijden met zekerheid op Vlaams grondgebied of territoriale wateren heeft plaatsgevonden, én er een arts aan boord wordt gevraagd om de vaststelling van het overlijden te doen, kan de vaststelling van het overlijden in eLys worden ingediend en verder worden afgehandeld door het lokaal bestuur.

	Overlijden op Vlaams grondgebied of in de territoriale wateren
1	De arts doet de vaststelling van het overlijden en dient de aangifte in via eLys.	ELYS
2	Het lokaal bestuur ontvangt de melding via eLys en maakt de overlijdensakte op.	ELYS
3	Het lokaal bestuur geeft de toestemming tot begraving of crematie.	ELYS
4	De uitvaartondernemer kan het overlijdensdossier raadplegen via eLys.	ELYS

Juridische basis

Oud Burgerlijk Wetboek, Artikel 57: Overlijden tijdens een zeereis aan boord van een schip onder Belgische vlag.
Decreet op de begraafplaatsen en de lijkbezorging, Artikel 15bis, §1, alinea 3: Als het overlijden plaatsvindt in het buitenland.